Een leven lang leren
Met de komst van de elektrische auto rond het jaar 2000 verandert – zij het langzaam – ook het vak van autodemonteur. In 2013 is ARN daarom gestart met het geven van trainingen voor het demonteren van de batterij van elektrische voertuigen. Deze training wordt sinds 2020 gegeven door het toonaangevende opleidingsinstituut Innovam.
E-voertuigen zijn uitgerust met een High Voltage (HV)-systeem. Bij dergelijke systemen komen spanningen vrij die bij verkeerd gebruik letterlijk levensgevaarlijk kunnen zijn. Het is dan ook van levensbelang dat een demonteur weet hoe het elektrische systeem van dergelijke voertuigen werkt en hoe je hier veilig mee omgaat. In 2011 ontstond, mede door de voorzichtige toename van hybride en elektrische afgedankte auto’s, vanuit ARN de behoefte om onderzoek te doen naar de impact van dergelijke auto’s op de autorecyclingketen. Dit onderzoek, dat in samenwerking met verschillende partijen is gedaan, leidde tot de volgende conclusies: het demonteren van elektrische auto’s vraagt om specifieke kennis en kunde. Je hebt er getraind personeel voor nodig dat gebruikmaakt van merk-specifieke demontage-instructie.
Projectleider ARN Rob van der Linden: “Er is geen specifieke opleiding tot autodemonteur. Nieuw demontagepersoneel wordt vaak door bedrijven intern opgeleid en getraind. Met de komst van de hybride en elektrische auto’s ontstond de behoefte aan een specifieke training, gericht op het ontmantelen van elektrische voertuigen. Dit omdat het spanningsvrij maken van een elektrische auto door ongetraind personeel risico’s met zich meebrengt. Bovendien willen we natuurlijk net als bij brandstofauto’s zo veel mogelijk hoogwaardige grondstoffen terugwinnen. Omdat er nog geen opleiding voor bestond, hebben we bij ARN besloten die samen met Innovam te ontwikkelen.”
Ontwikkelingen nemen een vogelvlucht
Van der Linden was in 2013 een van de eerste trainers van de ARN-opleiding Elektrische voertuigen. “De eerste trainingen trokken vooral medewerkers van autodemontagebedrijven die jongere auto’s demonteren. We boden dit als ARN indertijd gratis aan voor één persoon per aangesloten autodemontagebedrijf. Dit vanuit de achterliggende gedachte dat er dan op elk bedrijf in ieder geval één demonteur was die kennis had van het veilig demonteren van elektrische en hybride auto’s. Omdat het demonteren van elektrische auto’s destijds nog heel kleinschalig gebeurde, was dat voldoende.”
Doordat de ontwikkelingen en innovaties op het gebied van elektrisch rijden de afgelopen jaren een vlucht hebben genomen, bleek de training in 2019 aan een opfrisbeurt toe. Ook ontstond de behoefte aan bijscholing voor de cursisten die al eerder de training Elektrische voertuigen succesvol hadden afgerond.
Door de training Veilig demonteren van e-voertuigen te volgen voldoen demonteurs aan de actuele eisen die gelden voor het veilig werken aan e-voertuigen
Rob van der Linden, ARN
70 jaar ervaring
Samen met Innovam heeft ARN daarom de training Veilige demontage van elektrische auto’s volgens de NEN 9140-norm ontwikkeld, die sinds 2020 door Innovam wordt gegeven. Van der Linden: “Stiekem ben ik er best trots op dat dit mede door inzet vanuit ARN is gerealiseerd. Innovam bestaat al meer dan zeventig jaar en leidt dus ook al even lang professionals in de autobranche op. Na zeven decennia is er nu ook een specifieke training voor autodemontage. ARN heeft daarin een belangrijke, aanjagende rol gehad. Helaas brak op hetzelfde moment dat Innovam de training introduceerde de coronapandemie uit, waardoor ze minder mensen hebben kunnen opleiden dan gehoopt. Inmiddels zijn de trainingen, weliswaar in kleine groepjes, hervat.”
Training voor veilige demontage
“Door de training Veilig demonteren van e-voertuigen te volgen voldoen demonteurs aan de actuele eisen die gelden voor het veilig werken aan e-voertuigen. Samen met Innovam leveren we maatwerk op basis van de actuele behoefte van de autorecyclingketen”, stelt Rob van der Linden. Zo sluit de training perfect aan bij medewerkers werkzaam in de autodemontagesector. Als de training met goed resultaat is afgerond, ontvangt de deelnemer het certificaat Veilig demonteren van e-voertuigen (NEN 9140). ARN vergoedt in 2021, net als in 2020, de volledige trainingskosten voor één persoon per bij ARN aangesloten autodemontagebedrijf. Voor de tweede en derde persoon geldt een gedeeltelijke vergoeding. Omdat elk batterijpakket anders is, is het – ook als het certificaat is behaald – daarbij van belang om gebruik te blijven maken van het informatiesysteem van de fabrikant, genaamd IDIS. In dit systeem staat per merk en model de demontage-informatie aangegeven.
Een leven lang leren
Van der Linden benadrukt dat door de opkomst van moderne technieken en verschillende aandrijftechnieken, waaronder waterstoftechnologie, de behoefte aan goed opgeleid en bijgeschoold personeel verder zal toenemen. “Vroeger kon je ook zonder vooropleiding als autodemonteur aan de slag, maar tegenwoordig heb je steeds vaker specifieke kennis en kunde van het vak nodig.”
Omdat de ontwikkelingen op het gebied van elektrisch rijden snel gaan, vraagt de NEN om een periodieke bijscholing. “De ene auto heeft een accupakket van 30 kg in de kofferbak en de andere een van 400 kg onder de auto. Dat vraagt bij demontage om een andere aanpak. Zoals Leo Fransen van Innovam het zo mooi zegt: ‘Waar het voorheen vooral van belang was dat je twee rechterhanden had en bereid was die te laten wapperen, komt bij moderne voertuigen veel meer kijken.’”
Sustainable Development Goals
Voor het vierde jaar legt ARN zichzelf langs de meetlat van de Sustainable Development Goals (SDG’s) met in het achterhoofd het motto ‘lean and green’. De hiernaast afgebeelde, gekleurde SDG’s zijn specifiek van toepassing op de inhoud van deze pagina.
