Janet Kes (ARN) over de nieuwe Europese Battery Regulation vanaf 2023
‘Alles wijst erop dat dingen echt gaan veranderen’
Europa maakt vaart met de strategie voor batterijen, waaronder aandrijfbatterijen uit auto’s. Vanaf 1 juli 2023 geldt de nieuwe Battery Regulation, opvolger van de huidige Battery Directive. Daarin komen strikte regels voor registratie, inname én recycling van aandrijfaccu’s. Dat geeft meer overzicht, meer veiligheid én houdt waardevolle grondstoffen binnen Europa. ARN-batterijspecialist Janet Kes blikt alvast vooruit.
Sinds december 2020 ligt er een draft van de Battery Regulation op tafel. De opvolger van de Battery Directive uit 2006 behandelt duidelijk meer dan alleen recycling en de bijbehorende producentenverantwoordelijkheid. De Regulation heeft namelijk drie hoofddoelen:
– versterken van het functioneren van de interne markt op het gebied van batterijen;
– een impuls geven aan de doelstellingen van de circulaire economie;
– verminderen van de milieu- en sociale impact in alle stadia van de levenscyclus van de batterij.
Naast het actualiseren van de huidige batterijrichtlijn uit 2006 moet de komende Battery Regulation ook invulling geven aan strategische plannen van de EU op het gebied van batterijen, de circulaire economie en duurzame slimme mobiliteit. Daarmee concentreert de richtlijn zich op de gehele levenscyclus van de batterijen.
Strategisch belang
Vanuit deze gedachte is er straks veel meer aandacht voor zaken als carbon footprint, gerecyclede grondstoffen in nieuwe batterijen, veiligheid, performance en informatie over de batterij in de gehele keten (batterijpaspoort). Het End of Life-management maakt in de Battery Regulation een geïntegreerd deel uit van de gehele keten. Hieruit komen ook meer verantwoordelijkheden voort voor alle economische actoren in de keten.
De nieuwe Europese Battery Regulation is van groot strategisch belang. De wereldmarkt voor aandrijfbatterijen groeit tot het jaar 2030 naar schatting naar € 130 miljard. Bovendien zijn grondstoffen schaars; wil Europa nu en straks voldoende aandrijfbatterijen hebben om de klimaatdoelen te kunnen halen, is het zaak om grip te krijgen en te houden op de materiaalstromen.
Van ‘directive’ naar ‘regulation’
De nieuwe Battery Regulation komt op het juiste moment, vindt Janet Kes, manager Batterijen en Quality Assurance bij ARN. De nieuwe voorstellen betreffen een ‘regulation’, met rechtstreeks werkende regels vanuit Europa zonder nationale implementatie. Een ander gevolg is dat een verordening per direct in werking treedt. Een verordening leidt bovendien tot duidelijkheid en juridische zekerheid in de gehele batterijketen, die ook het pad moet effenen voor de benodigde grote investeringen in de batterijenmarkt.
ARN heeft via haar lidmaatschap van Eucobat – de Europese vereniging van nationale batterijbeheerssystemen – input gegeven bij de totstandkoming van de Battery Regulation.
Nieuwe categorie
Batterijtechnologie in voertuigen is een belangrijke factor om klimaatdoelstellingen te behalen. Gezien de enorme groei rechtvaardigt dit het benoemen van een nieuwe categorie batterijen: aandrijfbatterijen voor elektrische voertuigen, waarvoor ook specifieke doelstellingen en eisen zullen gaan gelden. Deze nieuwe categorie komt naast de drie reeds bestaande categorieën: draagbaar, (auto)startbatterijen en industriële batterijen. Aandrijfbatterijen vallen in de huidige Battery Directive onder industriële batterijen.
Batterijpaspoort
Om grip te houden op de materiaalstromen uit batterijen is ‘registratie’ het toverwoord in de nieuwe Regulation. Kes: “Het plan is om te komen tot een Europees registratiesysteem voor onder andere aandrijfbatterijen uit elektrische voertuigen. In dit batterijpaspoort zal alle relevante informatie voor de keten worden opgenomen, zoals de carbon footprint en de materiaalsamenstelling van de batterij. Voor het recyclen van de batterij is dit belangrijke informatie. Nu verzamelen wij deze informatie per merk en type voertuig nog zelf. Voor het transport, bijvoorbeeld, zijn de exacte buitenmaten van de batterij nodig, maar ook de chemiesoort en de samenstelling van de batterij zijn noodzakelijke gegevens voor de verwerkers ervan.”
Hergebruik
De nieuwe Regulation stelt tevens aangescherpte targets voor materiaalhergebruik. Inclusief – als stap richting circulariteit – doelstellingen voor het toepassen van recyclaten bij de productie van nieuwe aandrijfbatterijen. “Daarbij gaat het vooral om kostbare, schaarse materialen zoals kobalt en mangaan.”
Tweede leven
Dankzij de fiscale steun voor elektrisch rijden heeft Nederland een relatief grote elektrische vloot op de weg. “Nederland is in Europa een van de twee landen waar e-rijden de grootste vlucht heeft genomen. We hebben in Nederland via de end-of-waste-regulering een aantal bedrijven dat de afgedankte batterij een tweede leven kan geven voor ander, stationair, gebruik. Daarmee eindigt de producentenverantwoordelijkheid voor het eerste leven van een batterij. Voor het tweede leven wordt dan een nieuwe producent als verantwoordelijke aangewezen. Dat vereenvoudigt het verlengen van de levensduur van gebruikte batterijen voor alternatieve toepassingen.”
Specialistische terugwinningstechniek
Wordt de aandrijfbatterij dankzij de nieuwe verordening straks circulair? “Het document is nu nog een draft”, houdt Kes een slag om de arm, “maar alles wijst erop dat dingen echt gaan veranderen.” Er is overduidelijk momentum met de zich sterk ontwikkelende markt. Nu recyclen we van de batterijen die niet voor een tweede leven in aanmerking komen ruim 70 procent van het gewicht. Om dat getal te verbeteren zijn er momenteel veel initiatieven in Europa om de recyclingefficiency te verhogen tot ruim boven de 90 procent. De verwerkingstechnologie om dat te kunnen is er, maar nu nog in onvoldoende capaciteit beschikbaar. De Regulation biedt een kader van regels die deze markt moeten gaan stimuleren.”
Waardevolle restmaterialen
Verandert de nieuwe Regulation ook iets in de huidige werkwijze voor afgedankte batterijen? Op het gebied van logistiek verwacht Kes van niet. “We zullen batterijen nog steeds per stuk verpakt op moeten halen bij de dealer of het autodemontagebedrijf. Met de toename in volume kan dat mogelijk veranderen doordat we op één locatie dan een aantal batterijen tegelijk op kunnen halen – waarbij het qua veiligheid belangrijk blijft de opslag van afgedankte batterijen zo kort mogelijk te laten zijn. De toename van de ingezamelde volumes zal naar wij verwachten in de toekomst leiden tot een afname van de verwerkingskosten. Als de vraag naar gerecyclede materialen uit oude batterijen toeneemt, zal dit mogelijk zelfs geld op gaan leveren aan de poort van het recyclingbedrijf. Ook gaan fabrikanten vrijwel zeker de materiaalstroom sturen, bijvoorbeeld omdat ze willen dat de batterijen naar specifieke verwerkers gaan. Bij andere materialen heeft dat nooit gespeeld. We hebben bij ARN niet eerder meegemaakt dat een fabrikant zei: ‘Ik wil dat je de olie of de banden naar die-en-die verwerker brengt.’ Maar bij aandrijfbatterijen wordt dat echt anders. Grip houden op de kritische materialen uit oude batterijen wordt key voor de productie van nieuwe batterijen.”
“Grip houden op de kritische materialen uit oude batterijen wordt key voor de productie van nieuwe batterijen”
Janet Kes, ARN
Autodemontagebedrijven
Voor autodemontagebedrijven betekent de ontwikkeling met elektrische auto’s een andere manier van werken. Kes: “De Regulation stelt dat de batterijen terug moeten naar de fabrikant of naar de door hem gecontracteerde verwerker. Op zich is dat positief voor de veiligheid, de herleidbaarheid en aansprakelijkheid. Daarnaast blijft het reguleren van verkoop van afgedankte batterijen van belang; het blijft immers een hoogvoltage-product, waarmee je verantwoord en veilig om moet gaan. Het verdwijnen van beschadigde batterijen voor bijvoorbeeld thuistoepassingen is potentieel risicovol als je niet beschikt over gespecialiseerde kennis. Het autodemontagebedrijf is dan als verkopende partij medeverantwoordelijk.”
Kansen in de elektrische toekomst
Toch voorziet Kes onverminderd kansen voor autodemontagebedrijven om in de ‘elektrische toekomst’ een goede boterham te verdienen aan aandrijfbatterijen. “Er rijden alleen al in Nederland inmiddels zo’n 200.000 auto’s met een aandrijfbatterij. Als batterijen volgens de Regulation straks ‘binnen de invloedssfeer van de fabrikant moeten blijven’, zoals de draft stelt, kan dat prima worden gedelegeerd aan een importeur of een organisatie als ARN in samenwerking met gespecialiseerde autodemontagebedrijven. Er zijn al autodemontagebedrijven die hun mensen met onze hulp goed opleiden, die veilige opslag en de juiste uitrusting en beschermingsmiddelen regelen. Zo voldoen ze straks aan de regels die de Regulation zal stellen aan de registratie: veilige opslag, deskundige en veilige ontmanteling en verdere logistiek en verwerking. Heb je dat op orde dan kun je daar als autodemontagebedrijf ook straks een goede samenwerkingspartner in zijn.”
Sustainable Development Goals
Voor het vierde jaar legt ARN zichzelf langs de meetlat van de Sustainable Development Goals (SDG’s) met in het achterhoofd het motto ‘lean and green’. De hiernaast afgebeelde, gekleurde SDG’s zijn specifiek van toepassing op de inhoud van deze pagina.
