Van demontage tot shreddermateriaal
Grip op alle autowrakken
Om als ARN exact vast te stellen wat de recyclingprestatie is, is het van belang om precies te weten waar autowrakken zich in de recyclingketen bevinden. “Alleen zo kunnen we als ARN onze recyclingdoelstellingen halen”, betoogt ARN Projectmanager Rob van der Linden.
De autorecyclingketen bestaat in hoofdlijnen uit autodemontagebedrijven, inzamelaars, tussenhandelaren, shredderbedrijven en de post-shredder techniek-fabriek in Tiel (HKS Tiel). Elke schakel in deze keten levert een eigen bijdrage aan het autorecyclingproces. Kort door de bocht ziet dat proces er zo uit: als een Nederlandse auto voor demontage wordt afgemeld bij een autodemontagebedrijf, is het bedrijf wettelijk verplicht om binnen tien dagen alle vloeistoffen af te tappen en onderdelen als accu’s, oliefilters, PCB/PCT-houdende condensatoren, batterijen, ontplofbare delen, zoals airbags en LPG-tanks te verwijderen. Daarna worden de verkoopbare onderdelen gedemonteerd en verkocht. Vervolgens wordt het autowrak – soms met tussenkomst van een tussenhandelaar – afgevoerd naar de eindlocatie: het shredderbedrijf. Hier wordt het wrak vermalen en vindt een eerste sortering van het materiaal plaats, waarbij alle metalen maximaal teruggewonnen worden. Wat overblijft, het Auto Shredder Residu (ASR), wordt naar HKS Tiel getransporteerd. Dit shredderafval is een mix van onder andere zand, glas, plastics en vezels. Dit materiaal wordt bij HKS Tiel verder gescheiden, zodat het verderop in de recyclingketen als herbruikbare grondstof kan worden ingezet. Autodemontagebedrijven nemen circa een kwart (24,6 procent) van de recyclingprestatie voor hun rekening, shredderbedrijven 58,6 procent en HKS Tiel is goed voor 15,2 procent van de totale prestatie.
Begeleidingsbrief
Rob van der Linden: “Om voor elk Nederlands wrak nauwkeurig bij te houden waar het zich in de keten bevindt, registreren de erkende tussenhandelaren en shredderbedrijven de ingenomen transporten autowrakken in het online portal MijnARN. De bedrijven die aangesloten zijn bij ARN werken met een reguliere papieren begeleidingsbrief. Sinds oktober 2020 hebben we ook een elektronische begeleidingsbrief geïntroduceerd. Hier werken in eerste instantie twee shredderbedrijven en veertien autodemontagebedrijven mee. Het grote voordeel van deze elektronische begeleidingsbrief is dat, doordat alles online gebeurt, de administratieve last voor shredder- en autodemontagebedrijven veel kleiner wordt en er, door het verminderen van handmatige invoer, minder kans is op het maken van fouten. De elektronische begeleidingsbrief wordt in 2021 grootschalig uitgerold.
Het voordeel van deze elektronische begeleidingsbrief is dat de administratieve last voor shredder- en autodemontagebedrijven veel kleiner wordt en er minder kans is op fouten
Rob van der Linden, ARN
Hoe werkt de begeleidingsbrief?
“Bij de papieren begeleidingsbrief worden de transportgegevens ingevoerd in het digitale systeem. Daarbij registreren we ook het gewicht van het transport, het aantal autowrakken dat getransporteerd is en hoeveel daarvan Nederlands zijn. De hoeveelheid ASR per wrak is bij ARN bekend. Met deze informatie berekenen we de hoeveelheid ASR die per shredderbedrijf bij HKS Tiel moet worden aangeleverd. Als ARN monitoren we hoeveel ASR bij HKS Tiel daadwerkelijk wordt aangeleverd en wat er aan uitgaande materiaalstromen wordt afgevoerd en gerecycled. Ook dit laatste stuk moet natuurlijk geborgd worden, zodat we met deze informatie de jaarlijkse recyclingrealisatie kunnen vaststellen.”
Sustainable Development Goals
Voor het vierde jaar legt ARN zichzelf langs de meetlat van de Sustainable Development Goals (SDG’s) met in het achterhoofd het motto ‘lean and green’. De hiernaast afgebeelde, gekleurde SDG’s zijn specifiek van toepassing op de inhoud van deze pagina.
Samenwerking is geborgd
“Tot de PST-fabriek in Tiel in 2020 werd overgedragen aan HKS, gebeurden veel van deze stappen in eigen beheer van ARN. Dat we als ARN de fabriek hebben overgedragen verandert natuurlijk wel iets. Waar we rapportages voorheen in ons eigen systeem konden opzoeken, vragen we ze nu op bij HKS Tiel. Doordat de basisprocessen niet zijn veranderd en de samenwerking met HKS Tiel goed verloopt, is dit onveranderd goed geborgd. Naast het dagelijkse contact vindt er maandelijks een operationeel overleg plaats tussen ARN en HKS Tiel om de bij de verkoop gemaakte afspraken te monitoren en waar nodig verder te implementeren. De fabriek in Tiel is heel belangrijk voor ons, omdat hier een groot deel van het recyclingpercentage wordt gerealiseerd. Bij de overdracht zijn daarom afspraken opgenomen over de vereiste autorecyclingprestatie voor de komende tien jaar. Mijn collega’s Pieter Kuiper van Quality Assurance en Robin Hilhorst van Finance en ikzelf hebben voortdurend contact met de medewerkers van HKS Tiel, zodat de hoge recyclingrealisatie van autowrakken geborgd blijft. Zo weten we als autorecyclingketen gezamenlijk de laatste jaren ruim 95 procent van de auto’s te recyclen en nuttig toe te passen.”
Post-shredder techniek-fabriek
De post-shredder techniek-fabriek (PST) in Tiel is in maart 2020 overgenomen door ESA, de moedermaatschappij van HKS Scrap Metals. Als recyclebedrijf beschikt HKS over geavanceerde scheidingstechnieken en uitgebreide samenwerkingsverbanden. Daarbij is ze onderdeel van de Europese marktleider op het gebied van hoogwaardige metaalrecycling. In de fabriek wordt het shredderafval verwerkt, wat cruciaal is om de wettelijke doelstelling te kunnen realiseren. Hierdoor is veel materiaal dat van afgedankte auto’s komt geschikt gemaakt voor hergebruik. Al bij de oprichting in 2011 was het de intentie om de fabriek op enig moment over te dragen aan de markt, zodat ARN zich in het kader van toekomstbestendige autorecycling vooral kan blijven richten op de rol van ketenregisseur in autorecycling.
De opdracht van ARN
Strengere milieuregels en technische innovaties hebben autorecycling de laatste decennia een grote impuls gegeven. ARN heeft het proces en de autorecyclingketen in kaart gebracht en ondersteunt hoogwaardige en verantwoorde autorecycling. Samen met de keten zorgt ARN ervoor dat ten minste 95 procent van de auto’s wordt gerecycled en nuttig wordt toegepast. Hiermee geeft ARN uitvoering aan de producentenverantwoordelijkheid van autofabrikanten, die verantwoordelijk zijn voor het beheer van hun producten in de afvalfase. De Nederlandse overheid geeft sinds 2 juli 2002 invulling aan de Europese richtlijnen voor de milieuverantwoorde verwerking van autowrakken met het Besluit beheer autowrakken (Bba). Hierin staat onder meer dat ten minste 95 procent van een auto moet worden hergebruikt.